. Beleving en belevingswaarde

Beleving is de waarneming en waardering van de omgeving.
De waarneming is gebaseerd op zintuiglijke waarneming door mensen, met name gezicht, gehoor en reuk. Waarneming van de omgeving verschilt van persoon tot persoon: de één ziet bijvoorbeeld de rokende fabriekspijpen en langsvarende schepen, de ander ziet de bijzondere plantjes die tussen de stenen groeien.
Eenzelfde waarneming kan door mensen verschillend worden gewaardeerd. Er kan onderscheid worden gemaakt in:

  • esthetische waardering (mooi-lelijk);
  • utilitaire waardering (bruikbaarheid voor bepaalde activiteiten, bijvoorbeeld recreatie);
  • cognitieve waardering (is een element bekend of niet);
  • symbolische waardering (de rokende fabriekspijp bijvoorbeeld betekent voor de één brood op de plank, voor de ander milieuvervuiling).

Dit onderscheid tussen waarneming en waardering en de indeling in typen waardering is vooral analytisch van aard. De meeste mensen doorlopen dit proces onbewust, waarbij waarneming en waardering niet worden onderscheiden.

vervolg









.

Belevingswaardenonderzoek helpt de beleving expliciet te maken en concreet te benoemen. Essentieel is dat hierbij het perspectief van de betrokkenen centraal staat, en niet een vooraf door onderzoekers of plannenmakers opgesteld strak kader.

Beleven van veranderingen:
Mensen kennen niet alleen waarden toe aan de huidige omgeving, ze constateren ook veranderingen. Ook deze veranderingen worden -onbewust of bewust- van een waardering voorzien. De waardering van de toekomstige omgeving vindt plaats op basis van de waardering van de huidige omgeving en de waardering van de verwachte verandering(en). Dit laatste gebeurt deels door waarneming van vergelijkbare veranderingen elders, deels op grond van informatie over de verandering. Belevingswaardenonderzoek kan opsporen welke waarden in het geding zijn bij een ingreep of veranderingen en op basis van welke criteria betrokkenen deze ingreep beoordelen. Daarbij is het goed mogelijk verschillende alternatieven met elkaar te vergelijken.

vervolg

vervolg





---